Oefenen met zelfverbinding

Zelfverbinding oefenen

Leven in verbinding met je gevoelens en behoeften

Voel jij de verbinding met jezelf? Ben je je bewust van wat er in je om gaat?
In de huidige tijd vol afleiding en verplichtingen kan het een uitdaging zijn om ruimte voor jezelf te maken en momenten van rust en ontspanning in te bouwen.

Druk zijn is de standaard. Juist dan is het belangrijk en waardevol om bewust te verbinden met wat er in je om gaat. Om jezelf niet te verliezen in het druk zijn, maar flexibel en veerkrachtig door het leven te bewegen ook als er veel van je gevraagd wordt. Zelfverbinding kun je oefenen.

In de Taal van verbinding, heb ik geschreven over de waarde van luisteren naar wat jij nodig hebt.
In deze blog richt ik me op de praktische kant van het beoefenen van zelfverbinding. Daarbij maak ik gebruik van de gevoelens en behoeftenkaarten.

  • Je ontdekt hoe je zelfverbinding kunt oefenen
  • Je leest over hoe de kaarten zijn opgebouwd

gevoelens en behoeftenkaarten

Heb je de gevoelens en behoeftenkaarten nog niet? Hier vraag je ze aan.

Gevoelens en behoefte kaarten
Gevoelens en behoefte kaarten

Toelichting bij de gevoelenskaart

Verdeling in aangename en onaangename gevoelens

De gevoelenskaart is verdeeld in twee helften.
– Aan de linkerkant (blauwe vakjes) staan gevoelens die we vaak als onaangenaam ervaren. Deze gevoelens kunnen wijzen op onvervulde behoeften.
– Aan de rechterkant (paarse vakjes) staan gevoelens die we vaak als aangenaam ervaren. Deze kunnen wijzen op vervulde behoeften.Er is ook een verdeling van hoge naar lage energie:

Verdeling in energie

– Bij de blauwe (onaangename) gevoelens staan bovenaan gevoelens met hoge energie, zoals boosheid en onrust. Naar beneden toe lopen deze over in gevoelens met lagere energie, zoals verdriet en passiviteit.
– Bij de paarse (aangename) gevoelens is een vergelijkbare verdeling maar dan omgekeerd: bovenaan vind je aangename gevoelens met lage energie, zoals rust en kalmte, en naar onderen toe gevoelens met hogere energie, zoals vreugde en actiegerichtheid.

Verdeling over de diagonaal

Op de diagonaal staan tegenstellingen, bijvoorbeeld angst tegenover vertrouwen. Angst kan vele vormen aannemen, van verwarring en zorg tot twijfel of paniek. Voor vertrouwen geldt hetzelfde: denk aan veilig, zeker en bemoedigd.

Oefening: Word bewust van je gevoelens

Voorbereiding

  • Ga rustig zitten op een plek waar je even ongestoord kan oefenen
  • Adem rustig in en uit
  • Merk op wat er in je aandacht voorbij komt. (Gevoelens, sensaties, gedachten)

Verken Met de gevoelenskaart

Gevoelens herkennen, benoemen en er vertrouwd mee raken, werkt voor iedereen anders. Hieronder staan enkele vragen die je daarbij kunnen helpen. Kijk welke vraag of vragen hierin voor jou helpend zijn:

  • Is het een aangenaam of onaangenaam gevoel?
  • Welk energieniveau past bij je gevoelsbeleving? Merk je een hoge of lage energie?
  • Past je gevoel ergens op een diagonale lijn van tegengestelde gevoelens?
  • Welk gevoelswoord of woorden past bij hoe je je nu voelt?

Contact maken met de gevoelssensatie

Gevoelens zijn voelbaar in je lichaam. Het is mooi als het je lukt om er contact mee te maken en even bij dit gevoel blijven. De gevoelens onder de loep te nemen en te ontdekken hoe jij deze sensatie op dit moment ervaart.

  • Hoe voelt deze [..GEVOEL..] eigenlijk?
  • Is dit [..GEVOEL..] warm of koud?
  • Is dit [..GEVOEL..] scherp of dof?
  • Is dit [..GEVOEL..] vol of leeg?
  • Hoe beweegt dit [..GEVOEL..]? Is er trillen, draaien, golven, schokken?


Als je zover bent neem je de gevoelens die je ontdekt hebt mee naar de volgende stap. Het ontdekken welke behoeftes je in dit moment hebt.

Toelichting bij de Behoeftekaart

Hoe is de behoeftekaart samengesteld?

Deze behoeftekaart is samengesteld uit en geïnspireerd op verschillende modellen, waaronder de piramide van Maslow, Manfred Max‑Neef’s model van fundamentele menselijke behoeften en de waardesystemen uit Spiral Dynamics.

Bij het samenstellen van de behoeftekaart is gekozen voor een overwegend hiërarchische opbouw. Het begint onderaan bij de basisbehoeften en loopt op naar zelfactualisatie en transcendentie.

Opbouw van de behoeftenkaart

  • Groen – basisbehoeften: levensonderhoud en veiligheid.
    Fysiek welzijn, bestaanszekerheid, structuur en voorspelbaarheid.
  • Blauw – sociale behoeften: gezamenlijkheid en verbinding.
    Erbij horen, begrip en erkenning; zorg, steun en verbondenheid.
  • Donkerblauw – erkenning en waardering: meedoen, groei, leren, delen, succes.
  • Beige – rouwen en vieren (apart, minder hiërarchisch): rouwen en vieren komen gedurende het leven op verschillende momenten voor. Het zijn wezenlijke behoeften die zowel groots als dagelijks kunnen zijn. Van dankbaarheid na een goed gesprek en rouwen omdat een ontmoeting niet bracht wat je hoopte, tot het verwerken van een groot verlies.
  • Donkerpaars – zelfontplooiing op Cognitief niveau:
    Creatie, betekenis, kracht en zingeving.
  • Lichtpaars: Schoonheid:
    Passie, plezier, flow; waardering voor natuur en kunst.
  • Rood-Paars – Zelfactualisatie: Omvat authentiek zijn en persoonlijk tot je recht komen, denk daarbij aan autonomie, vrijheid, eigenheid.
  • Lila: Transcendent/Spiritueel: Vrede, bijdrage en harmonie.
Behoeftekaart

Oefening: Vertrouwd raken met je behoeften

Voorbereiding

  • Ga rustig zitten op een plek waar je even ongestoord kan oefenen
  • Adem rustig in en uit
  • Merk op wat er in je om gaat aan gevoelens en gedachten

Verken Met de behoeftenkaart

Bewust worden van je behoeften, ze herkennen en verwoorden werkt voor iedereen anders. Hieronder staan enkele vragen die je daarbij kunnen helpen. Kijk welke vraag of vragen je wilt verkennen of wat het beste aansluit:

  • Wat heb je nu nodig?
  • Waar heb je behoefte aan?
  • Wat is hierin helpend voor je?
  • Wat voelt nu passend voor je?

Verken Met de behoeftenkaart

  • Behoefte vinden vanuit je gevoel
    Wat voel je? Is het aangenaam of onaangenaam?
  • Bij een aangenaam gevoel: wat maakt dat je je nu prettig voelt? Welke behoefte is vervuld?
  • Bij een onaangenaam gevoel: wat maakt dat je je onprettig voelt? Wat heb je nodig om je weer beter te voelen?
  • Behoefte bepalen vanuit hoofdgroep naar subgroep
    Bepaal eerst de hoofdgroep van je behoefte en kijk dan welke subgroep en welk behoeftewoord het beste past.

Zo kun je reflecteren op een moment of op je dag.

Voorbeeld
Mari zit vol energie na een werkdag waarin ze veel heeft bereikt; ze voelt zich opgewekt en blij. Ze ervaart een vervulde behoefte aan resultaat en voortgang.
Tijdens de lunchwandeling heeft ze contact met een collega dat onprettig voelt. Er zijn wat verwijten en het voelt onaf. Ze merkt dat daar nog aandacht naar uitgaat en ervaart behoefte aan (herstel van) verbinding en openheid.

Solide basis en een volgende stap

Je bewust worden van je gevoelens en behoeften is een mooie basis oefening. Het draagt bij aan betere zelfverbinding en groei van zelfbewustzijn.

Ben je je eenmaal bewust van wat jij nodig hebt, dan kun je er zorg voor dragen dat je behoeften vervult worden.

Zelf aan de slag met gevoelens en behoeften kaarten

Wil je oefenen met zelfverbinding? Heb je de gevoelens en behoeftenkaarten nog niet?
Via de onderstaande link kun je de kaarten aanvragen.

Ontvang de gevoelens en behoefte kaarten

Gerelateerde Artikelen

  • De taal van verbinding

    Leren spreken in een Taal van Verbinding helpt je om trouw te blijven aan jezelf én afgestemd te zijn op de ander. In dit artikel lees je hoe waardevol het is om gevoelens en behoeften als richtingaanwijzers te gebruiken, en hoe dat bijdraagt aan rust, veerkracht en vervullende relaties. Ook biedt het een handreiking om hier zelf mee aan de slag te gaan.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *